Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Instytut Teologiczny Zakonu św. Pawła Pierwszego Pustelnika w Krakowie
Instytut Teologii Fundamentalnej, Ekumenii i Dialogu
Instytut Teologii Dogmatycznej, Patrystycznej i Historii Kościoła

mają zaszczyt zaprosić na ogólnopolskie sympozjum

„Ad theologiam promovendam”

Termin
27 maja 2025 r. (wtorek)

Miejsce
Wyższe Seminarium Duchowne Zakonu Paulinów (aula)
ul. Skałeczna 16, Kraków

Patronat
Komitet Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk

Ogłoszenie przez papieża Franciszka listu apostolskiego motu proprio „Ad theologiam promovendam” w dniu 1 listopada 2023 roku, stało się zaczynem debat w niektórych kręgach teologicznych. Franciszek wskazuje, że teologia nie powinna ograniczać się do powtarzania tradycyjnych formuł, lecz powinna proroczo interpretować teraźniejszość w świetle Objawienia. Papieskie wezwanie do nowego podejścia do teologii, aby bardziej odpowiadać potrzebom współczesnego świata – wydaje się – że nie znalazło dotąd dostatecznego oddźwięku. Stąd pracownicy naukowi Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie wespół z przedstawicieli innych ośrodków akademickich zainicjowali ogólnopolskie sympozjum, kierując się ideami przewodnimi tego dokumentu.

Papież zaznacza, że teologia powinna być otwarta na dialog z naukami przyrodniczymi, filozofią, humanistyką oraz sztuką, a także z osobami wierzącymi i niewierzącymi. W konsekwencji musi dojść do zmiany paradygmatu w refleksji teologicznej, zgodnie z duchem synodalności i misyjności Kościoła. Teologia powinna stać się aktualnie bardziej praktyczna, zakorzeniona w realnym życiu ludzi, odpowiadając na ich problemy i wyzwania. Nie może być jedynie abstrakcyjną czy spekulatywną teorią, ale musi koniecznie uwzględniać kontekst społeczny i kulturowy, promując dialog między religiami i różnymi formami wiedzy. Papież podkreśla przy tym, że teologia powinna być „ludowa”, oparta na mądrości i miłości, zorientowana na rozeznawanie „znaków czasu”. Musi odzwierciedlać rzeczywiste doświadczenia ludzi oraz inspirować nadzieję i pojednanie.

Niektóre wskazania, płynące z watykańskiego dokumentu „O promocji teologii” zasługują nie tylko na uwagę, ale wręcz na bezpośrednie wcielanie ich w kościelne życie: tak w jego badania naukowe, dydaktykę i wreszcie w wymiary pastoralne i duszpasterskie. Jednakże wobec innych wskazówek trzeba podnieść zastrzeżenia, gdyż narzucanie nowego paradygmatu całej teologii systematycznej mija się z naturą teologii jako takiej, a przypisywanie ekskluzywności dla teologii kontekstualnej jest zubożeniem jej samej i całej teologii. Takie stanowisko skutkuje bowiem relatywizmem, fragmentaryzacją oraz fundamentalizmem.